Biển báo an toàn lao động xuất hiện ở khắp nơi trong nhà máy, công trường hay xí nghiệp, từ tường, máy móc đến lối đi. Mỗi màu sắc, ký hiệu không chỉ là hình ảnh quen thuộc mà còn ẩn chứa thông điệp quan trọng: cảnh báo, nhắc nhở hoặc mệnh lệnh nhằm phòng tránh rủi ro. Chúng được xây dựng từ những kinh nghiệm thực tế, thậm chí từ tai nạn đáng tiếc. Việc bỏ qua hay hiểu sai có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Bài viết này như một cẩm nang, giúp người lao động, quản lý và cán bộ an toàn hiểu rõ ngôn ngữ của biển báo để tạo môi trường làm việc an toàn.

I. Vì sao cần "Giải Mã" biển báo an toàn lao động?

Biển báo an toàn lao động không chỉ là hình thức trang trí mà là yếu tố cốt lõi trong hệ thống quản lý an toàn. Thứ nhất, đây là yêu cầu bắt buộc của pháp luật, giúp doanh nghiệp thực hiện đúng nghĩa vụ bảo hộ lao động và tránh rủi ro pháp lý. Thứ hai, biển báo là ngôn ngữ cảnh báo trực quan và nhanh chóng, giúp người lao động nhận diện nguy hiểm tức thì, vượt qua rào cản ngôn ngữ và trình độ. Cuối cùng, chúng góp phần xây dựng văn hóa an toàn bền vững, tạo môi trường làm việc nghiêm túc, khuyến khích sự tuân thủ và hình thành thói quen làm việc an toàn.

II. 4 nhóm biển báo an toàn cơ bản theo tiêu chuẩn Việt Nam

Nhóm 1: Biển báo cấm (Prohibition Signs) - Màu đỏ ra lệnh "DỪNG LẠI"

Biển báo cấm là nhóm có tính uy hiếp cao nhất, buộc mọi người dừng ngay hành vi nguy hiểm. Đặc trưng: hình tròn, nền trắng, viền đỏ, biểu tượng đen kèm vạch chéo đỏ. Ý nghĩa: “Tuyệt đối không được làm”. Thường thấy ở nơi dễ cháy nổ, khu vực thi công, vận hành máy móc nguy hiểm.

Nhóm 2: Biển báo nguy hiểm (Warning Signs) - Màu vàng yêu cầu "CẨN THẬN"

Biển báo nguy hiểm có dạng tam giác vàng viền đen, biểu tượng đen, dùng để cảnh báo mối nguy tiềm ẩn. Chúng truyền tải thông điệp “Chú ý quan sát! Hãy cẩn thận!”, yêu cầu giảm tốc độ, cảnh giác và phòng ngừa. Ví dụ: điện giật, chất độc hại, trơn trượt, nguy cơ vật rơi.

Nhóm 3: Biển báo bắt buộc (Mandatory Signs) - Màu xanh lam ra lệnh "PHẢI LÀM"

Màu xanh lam trong biển báo an toàn thể hiện mệnh lệnh bắt buộc, nhấn mạnh hành động cần thực hiện để bảo vệ bản thân. Đặc trưng: hình tròn, nền xanh lam, biểu tượng trắng. Ý nghĩa: “BẠN PHẢI LÀM”. Ví dụ: đội mũ bảo hộ, đeo kính, găng tay hoặc đi theo lối quy định trong nhà xưởng.

Nhóm 4: Biển báo chỉ dẫn (Information Signs) - Màu xanh lục hướng dẫn "AN TOÀN"

Biển báo an toàn nhóm “thân thiện” có dạng vuông hoặc chữ nhật, nền xanh lục, biểu tượng trắng. Chúng không ra lệnh hay cảnh báo mà cung cấp thông tin, dẫn đường đến lối thoát hiểm, hộp sơ cứu, điện thoại khẩn cấp hoặc trạm rửa mắt, giúp tìm sự trợ giúp và an toàn khi có sự cố.

III. Các loại biển báo an toàn chuyên ngành

Ngoài 4 nhóm biển báo cơ bản, trong nhiều môi trường đặc thù còn có các loại biển báo chuyên ngành nhằm cảnh báo rủi ro riêng biệt. Biển báo phòng cháy chữa cháy (PCCC) có nền đỏ, chữ hoặc biểu tượng trắng, chỉ dẫn vị trí thiết bị chữa cháy. Biển báo an toàn hóa chất (GHS) theo chuẩn quốc tế, dạng hình thoi viền đỏ, nền trắng, biểu tượng đen, cảnh báo chất dễ cháy, ăn mòn, độc hại. Trên công trường xây dựng, ngoài biển báo chung còn có biển báo tạm thời như “Khu vực làm việc trên cao”, “Cẩn thận máy xúc”, giúp đảm bảo an toàn cho người lao động.

IV. Quy Định về lắp đặt và bảo quản biển báo an toàn bạn cần biết

Biển báo an toàn chỉ phát huy tác dụng khi được nhìn thấy và hiểu đúng, vì vậy cần lắp đặt đúng vị trí, dễ quan sát, đủ ánh sáng và gần khu vực nguy hiểm để người lao động kịp nhận biết. Kích thước phải đủ lớn, vật liệu bền, chống chịu môi trường khắc nghiệt. Doanh nghiệp có trách nhiệm thường xuyên kiểm tra, thay thế biển báo hư hỏng để đảm bảo hiệu quả. Việc tuân thủ biển báo là nghĩa vụ của người lao động, nếu vi phạm có thể bị xử lý kỷ luật. Doanh nghiệp thiếu biển báo sẽ đối mặt với nguy cơ tai nạn và xử phạt. Biển báo chính là ngôn ngữ chung bảo vệ sức khỏe, tính mạng con người.

Xem thêm: